niedziela, 11 kwietnia 2010

Struś


Struś, struś czerwonoskóry, struś masajski, struś północnoafrykański (Struthio camelus) – gatunek dużego, nielotnego ptaka z rodziny strusi (Struthionidae), zamieszkujący w zależności od podgatunku różne rejony Afryki:
struś północnoafrykański (S. c. camelus) – płn. Afryka na południe od Atlasu po Senegal, Nigerię, Sudan i Etiopię – szyja o barwie żywoczerwonej;
struś szaroskóry (S. c. molybdophanes) – wsch. Afryka – obecnie uznawany za odrębny gatunek (S. molybdophanes);
struś południowoafrykański (S. c. australis) – płd. Afryka, na południe od rzeki Zambezi – w okresie godowym zarówno głowa i szyja, jak i nogi, żywoczerwone;
struś masajski (S. c. massaicus) – wsch. Kenia i część Tanzanii – szyja czerwona jedynie w okresie godowym, poza nim bladoróżowa;
†struś syryjski (S. c. syriacus) – pustynie Syrii i Półwyspu Arabskiego – wymarł w 1940 lub 1941 – był najmniejszym podgatunkiem strusia;
struś afrykański czarny – mieszaniec s. północnoafrykańskiego ze s. południowoafrykańskim – cechuje go krępa budowa ciała, jest to najczęstsza forma w hodowli.

Okapi


Okapi (Okapia johnstoni) - ssak z rodziny żyrafowatych zamieszkujący centralną Afrykę. Pomimo że ma pręgi przypominające futro zebry, jest najbliżej spokrewniony z żyrafą. Zamieszkując wyłącznie lasy Ituri usytuowane na północnym wschodzie Demokratycznej Republiki Konga był znany tylko wśród lokalnej ludności aż do 1901, kiedy został odkryty przez Europejczyków. Nazwa pochodzi z języka afrykańskiego plemienia Mbuba. Od 1932 roku jest pod ochroną.

Mysz


Mysz domowa (Mus musculus) – gatunek gryzonia z rodziny myszowatych. Jest gatunkie synantropijnym, który prawdopodobnie pochodzi od myszy zamieszkującej stepy i tereny półpustynne od północnej Afryki, poprzez południowo-wschodnią część Europy aż po Wyspy Japońskie. Obecnie znajduje się ją wszędzie tam gdzie żyje człowiek (nawet na stacjach antarktycznych). Mysz domowa odznaczając się doskonałymi zdolnościami adaptacyjnymi pojawiła się w domostwach ludzkich prawdopodobnie od początków ludzkiej gospodarki rolniczej. Jest wszystkożerna i łatwo może się przystosować do różnego rodzaju pokarmu (np. pokarm wyłącznie roślinny lub wyłącznie pochodzenia zwierzęcego). Nie gromadzi zapasów. Także trudne warunki środowiska nie są dla myszy przeszkodą. Wystarczy wspomnieć, że żyje w kopalniach, a także chłodniach, gdzie temperatura nie wzrasta powyżej 0 °C.

Lampart


Lampart (pantera, leopard, rysiec) (Panthera pardus) – ssak z rodziny kotowatych. Czwarty pod względem wielkości kot świata (po tygrysie, lwie i jaguarze), jeszcze dość liczny w swoim naturalnym środowisku.

Daniel


Daniel (Dama dama) – gatunek ssaka z rodziny jeleniowatych o wyglądzie i trybie życia podobnym do jelenia szlachetnego. Pochodzi z Azji Mniejszej. Sprowadzony przez Fenicjan, a później Rzymian na obszary śródziemnomorskie, rozpowszechniony w wielu krajach, również w Polsce.

Krowa


Krowa – samica bydła domowego, która jest głównym źródłem mleka oraz wołowiny. W niektórych krajach, np. Indiach, krowy są uważane za święte.
Krowy należą do roślinożerców przeżuwających.
Określenie krowa odnosi się też do samic innych dużych ssaków, np. karmiących samic wielorybów. Odpowiednio młode ssące wieloryby nazywa się wówczas cielakami. Skóra krowy pokryta jest delikatnym meszkiem, którego plamy składają się na specyficzny wygląd zwierzęcia.

Jaguar


Jaguar (Panthera onca) - ssak drapieżny z rodziny kotowatych. Jest największym kotem Ameryki i przedstawicielem rodzaju Panthera (ryczących kotów). Trzeci pod względem wielkości kot po tygrysie i lwie, największy i najpotężniejszy kot półkuli zachodniej.
Mimo że nie jest największym kotowatym, jaguar posiada najmocniejszą strukturę szczęk ze wszystkich kotowatych i drugą najpotężniejszą lądowego ssaka. Masa ciała waha się w granicach 90 - 120 kg u samców i 60 - 90 kg dla samic, z dużymi wariacjami wielkości w zależności od podgatunku. Największe okazy udokumentowano na mokrych sawannach, podczas gdy żyjące w bardziej zalesionych regionach jaguary są zazwyczaj mniejsze. Jest bardzo umięśnionym kotem ze stosunkowo krótkimi, masywnymi kończynami i potężnie zbudowaną klatką piersiową. Ten cętkowany kot jest bardzo podobny do lamparta (od lamparta można go łatwo odróżnić po tym, że rozetki jaguara mają w środku czarną plamkę), pomimo mocniejszej budowy ciała jego zachowanie i cechy siedliska są bliższe tygrysowi.

Hipopotam


Hipopotam nilowy (Hippopotamus amphibius), z greckiego ‘ιπποπόταμος (hippopotamos, hippos znaczy "koń", potamos znaczy "rzeka") – gatunek dużego, przeważnie roślinożernego ssaka, należącego do rodziny hipopotamowatych (Hippopotamidae), w obrębie której wyróżnia się dwa współcześnie żyjące gatunki (drugim jest dużo mniejszy hipopotam karłowaty). Hipopotam nilowy jest jedynym żyjącym przedstawicielem rodzaju Hippopotamus.
Zasiedlają rzeki i jeziora w Afryce na południe od Sahary do 2000 m n.p.m. Hipopotamowate to jedyna rodzina rzędu parzystokopytnych prowadząca ziemnowodny tryb życia. W ciągu dnia najczęściej pozostają w wodzie; aktywne dopiero o zmierzchu i nocą, skubią wtedy trawę na łąkach w pobliżu wody, zjadają także rośliny wodne. W poszukiwaniu pożywienia potrafią zapuszczać się do 8 km w głąb lądu. Przebywają w stadach składających się z dominującego samca i podlegających mu samic w liczbie od 10 do 40 osobników. Samce bronią i przewodzą terytorium obejmujące pewien odcinek rzeki i na nim gromadzą swój harem. Na lądzie hipopotamy są raczej indywidualistami i nie przejawiają instynktu terytorialnego. Rozmnażanie i poród odbywa się w wodzie. Samica po ośmiomiesięcznej ciąży rodzi 1 młode. Młode ssie matkę przez okres 1 roku, również pod wodą.

Baran


Owca domowa (Ovis aries) - gatunek hodowlanego zwierzęcia domowego z rodziny krętorogich. Przodkiem były najprawdopodobniej różne podgatunki owcy dzikiej (Ovis ammon). Jak pokazują najnowsze badania przeprowadzone przez genetyków, owce były pierwszymi zwierzętami udomowionymi przez człowieka. Ich domestykacja nastąpiła dwuetapowo. Najpierw udało się to osiagnąć człowiekowi około 11 tys. lat temu - potomkami tych zwierząt są dzisiejsze półdzikie, mocno włochate rasy wciąż hodowane na szkockich wyspach. Drugi raz dokonano tego między VIII a VI tysiącleciem p.n.e. w południowo-zachodniej Azji, na terenie dzisiejszego Iraku i Iranu, prawdopodobnie jeszcze przed rozpoczęciem osiadłego życia w epoce brązu.
Początkowo z owiec uzyskiwano jedynie skóry, mięso i mleko, obecnie również wełnę. Początkowo zwierzę hodowane na terenach górskich i stepowych rozpowszechniło się obecnie w różnorodnych biotopach na całym świecie.
masa maciorek (samic): 20 - 90 kg (do 120 kg owce gisarskie)
masa baranów (samców, zwanych też trykami): 30 - 150 kg (do 190 kg owce gisarskie)
wysokość dorosłej owcy w kłębie do ok. 1 m
dojrzałość płciowa w wieku kilku miesięcy do jednego roku (zależy od rasy)
wykorzystywane gospodarczo zazwyczaj do 6 roku życia
średnia długość życia: 11 - 12 lat

Antylopa


Antylopy - nazwa potoczna grupy kilkudziesięciu gatunków parzystokopytnych ssak z rodziny krętorogich (pustorożców) oraz jednego gatunku z rodziny widłorogich - antylopa widłoroga (Antilocapra americana). Małe antylopy nazywa się potocznie gazelami. Antylopy w warunkach naturalnych zamieszkują Afrykę, Azję i Amerykę Północną (antylopa widłoroga). Kilka gatunków introdukowano do Ameryki Północnej i Południowej. Często spotykane w ogrodach zoologicznych.

Niedzwiedz


Niedźwiedź (Ursus arctos), ssak z rodziny niedźwiedzi (Ursidae), zaliczanej do rzędu drapieżnych (Carnivora), występujący w licznych podgatunkach w Europie, Azji Północnej i Środkowej oraz Ameryce Północnej.Niedźwiedź brunatny, portret.Jest największym żyjącym współcześnie drapieżnikiem lądowym. Osiąga długość ciała do 3 m, ciężar do 800 kg. Sierść gęsta i długa, ubarwiona w zależności od danego podgatunku, najczęściej w odcieniach brązu, szarobrunatna lub czarnobrunatna, często z jasną pręgą na szyi lub jasnym rysunkiem na piersiach. Masywna budowa ciała, oczy i uszy niewielkie, krótki ogon, silne kończyny zakończone 5 pazurami, uzębienie typu miażdżącego. Nocny tryb życia. Zamieszkuje lasy, w górach dochodzi do 3000 m n.p.m.

piątek, 9 kwietnia 2010

Kangur


Kangur (Macropus) - torbacz z rodziny kangurowatych. Duży ssak roślinożerny, największy z torbaczy. Występuje pospolicie w całej Australii z wyjątkiem części południowego i wschodniego wybrzeża oraz północnych lasów równikowych.
Duży lub bardzo duży kangur o sierści od brązowo-rudawej barwy na grzbiecie do płowej na brzuchu i kończynach. Długie, spiczasto zakończone uszy, tępo zakończony pysk. Samice wyraźnie mniejsze, o sierści z większym udziałem koloru szarego.
wysokość: 1.20 m (samce) do 60 cm (samice), ogon do 1,2 m
masa: samce do 90 kg, samice wyraźnie lżejsze
ciąża: 35 dni w macicy, po zakończeniu ciąży młode przebywa jeszcze 235 dni w torbie
liczba młodych w miocie: 1
dojrzałość płciowa: samiec 24 miesiące, samice 14–22 miesiące
pożywienie: roślinożerny
długość życia: do 20 lat (średnio 6–7 lat)
potrafi skoczyć na odległość 8 metrów, ale większość skoków mierzy 1,2–1,8 m.

Tygrys


Tygrys (łac. Panthera tigris) – duży, drapieżny ssak łożyskowy z rodziny kotowatych, największy z żyjących współcześnie czterech wielkich, ryczących kotów z rodzaju Panthera, jeden z największych drapieżników lądowych – wielkością ustępuje jedynie niektórym niedźwiedziom. Dorosłe samce osiągają ponad 300 kg masy ciała przy ponad 3 m całkowitej długości. Doskonale skacze, bardzo dobrze pływa, poluje zwykle samotnie. Dawniej liczny w całej Azji, zawsze budzący grozę, stał się obiektem polowań dla sportu, pieniędzy lub w odwecie – z powodu zagrożenia, jakie stanowi dla ludzi i zwierząt hodowlanych. Wytępiony w wielu regionach, zagrożony wyginięciem, został objęty programami ochrony. Największa dzika populacja żyje w Indiach. W niektórych regionach Indii tygrysy są uważane za zwierzęta święte.
Słowo "tygrys" pochodzi od greckiego wyrazu "tigris", które z kolei ma najprawdopodobniej irańskie korzenie.
Został opisany przez Linneusza w 10. edycji Systema Naturae (1758) jako Felis tigris. W 1858 roku rosyjski naturalista Nikolai Severtzov opisał tego dużego kota pod nazwą Tigris striatus. W 1929 Pocock zaliczył go do rodzaju Panthera.
Obecnie większość zoologów zgadza się z przynależnością tygrysa do tego właśnie rodzaju. Dokładniej przeprowadzone badania anatomiczne wykazały jednak, że tygrys może być blisko spokrewniony z panterą mglistą. Przynależność rodzajowa tego kota jest więc niepewna. Obecnie prowadzone są szczegółowe badania anatomiczne, genetyczne oraz molekularne, których celem jest ustalenie relacji pokrewieństwa pomiędzy przedstawicielami Pantheriinae.

Małpa


Małpy – w znaczeniu potocznym, ssaki o czterech chwytnych kończynach, zwykle większe od małpiatek;
Małpy – w znaczeniu zoologicznym, termin coraz częściej synonimizowany z małpami właściwymi; znaczenie kontrowersyjne, ponieważ zalicza człowieka do małp.
W szczególności hasło małpy może oznaczać:
małpy szerokonose, inaczej małpy Nowego Świata
małpy wąskonose, wśród których wyróżniane są:
małpy wąskonose zwierzokształtne, inaczej małpy Starego Świata
małpy człekokształtne
małpa wełnista (wełniak szary, Lagothrix lagotricha) – gatunek małpy szerokonosej
małpa niebieska (koczkodan czarnosiwy, Cercopithecus mitis) – gatunek małpy wąskonosej
małpa – symbol @potocznie zwany "małpą" lub "małpką".

czwartek, 8 kwietnia 2010

Słoń


Słoń (Loxodonta) – gatunek ssaka z rodziny słoniowatych, największy ze współcześnie żyjących gatunków ssaków lądowych. Wcześniej uznawany jako jeden gatunek wraz z afrykańskim słoniem leśnym (Loxodonta cyclotis). Zwierzę stadne, zamieszkuje afrykańską sawannę, lasy i stepy od południowych krańców Sahary po Namibię, północną Botswanę i północną część Afryki. W starożytności wykorzystywane jako zwierzęta bojowe.

Lew


Lew (Panthera leo) – duży, mięsożerny ssak lądowy z rodziny kotowatych, drugi po tygrysie – co do wielkości – wśród czterech ryczących wielkich kotów. Jedyny kot żyjący w zorganizowanych grupach socjalnych, zaliczany do tzw. wielkiej piątki Afryki – pięciu najbardziej niebezpiecznych zwierząt afrykańskich (słoń, nosorożec, bawół, lew i lampart). Samiec lwa, łatwo rozpoznawalny po grzywie, może ważyć 150-250 kg. Największy znany samiec ważył 375 kg, był to lew o imieniu Simba, żył on do 1970 roku w Cholchester Zoo. Samice są znacznie mniejsze, ważą 110–160 kg (największe 185 kg) i nie posiadają grzywy. Samce zajmują się zdobywaniem i obroną terytorium oraz ochroną stada i zapładnianiem samic. Samice polują i opiekują się lwiątkami. Lwy zamieszkiwały niegdyś Afrykę, Azję i Europę, a jeśli uznać lwy amerykańskie za podgatunek Panthera leo – to również Amerykę Północną i Południową. Współcześnie występują tylko w Afryce, gdzie są narażone na wyginięcie i szczątkowo w Indiach, gdzie ich stan liczebny określony został jako krytyczny.

Żyrafa


Żyrafa (Giraffa camelopardalis) – parzystokopytny ssak roślinożerny oraz najwyższe z żyjących obecnie zwierząt. Zamieszkuje afrykańskie sawanny na południe od Sahary. Jest spokrewniona z jeleniami i bydłem rogatym, jednak należy do osobnej rodziny żyrafowatych (Giraffidae), razem z najbliższym krewniakiem okapi.Łacińska nazwa, wywodzi się z dawnego poglądu, że żyrafa jest zwierzęciem hybrydowym, powstałym ze skrzyżowania wielbłąda (Camelus) z ocelotem (Leopardus pardalis).

Koń


Koń domowy (Equus caballus L.) – ssak nieparzystokopytny z rodziny koniowatych. Koń został udomowiony stosunkowo późno prawdopodobnie na terenie północnego Kazachstanu w okresie kultury Botai tj. około 3,5 tys. lat p.n.e. Przodkiem konia domowego były prawdopodobnie koń Przewalskiego i tarpan oraz wymarłe azjatyckie konie tundrowe i leśne. Ważna jest informacja, iż koń Przewalskiego wcale jeszcze nie wyginął, a tarpan odnajduje zamienną odmianę w koniku polskim. Takie same z wyglądu, stają się nowocześniejszymi potomkami wymarłych tarpanów. W styczniu 2007 zespół naukowców z Massachusetts Institute of Technology i Uniwersytetu Harvarda poinformował, że stworzył wstępną mapę genomu konia. Wysokość konia mierzy się w kłębie specjalną laską zoometryczną. Niegdyś najpopularniejsze zwierzę pociągowe, następnie wyparte przez maszyny (zob. traktor, kombajn). Dziś używany w celach rekreacyjnych i sportowych, jako zwierzę pociągowe – jedynie w biedniejszych gospodarstwach. Przeciętna długość życia koni wynosi 25-30 lat.